Προσπαθήσαμε να κάνουμε "εικόνα" την ανωτέρω περιγραφή αντλώντας ως βασική πηγή μας την Δημοσίευση εις το Χριστουγεννιάτικο υπ' αριθμ. 56 φύλλο της Μεταρρυθμίσεως, του Σαββάτου της 25ης Δεκεμβρίου 1904, την οποία αντιγράψαμε ως ανωτέρω. Θέτουμε δε υπ' όψιν σας ότι την δεδομένην στιγμήν ήτο η πρώτη σε Κυκλοφορία Καθημερινή Ριζοσπαστική Εφημερίδα με τους περισσότερους συνδρομητές του εσωτερικού και του εξωτερικού απ' όλο τον κόσμο, καθ' όλην την διάρκειαν της Α΄ Περιόδου, (Βλέπε κατωτέρω).
Αναρίθμητες είναι οι διώξεις της Μεταρρυθμίσεωςδια κατασχέσεων ή απαγορεύσεων της κυκλοφορίας των φύλλων της εντός και εκτός Ελλάδος και εν τέλει δια της καύσεως των Γραφείων της εις την Πραξιτέλους 23. Πολλαπλές οι απόπειρες δολοφονίας εναντίον του Ιδρυτού και Διευθυντού της Γεωργίου Σ. Φραγκούδη, ο οποίος "ως εκ θαύματος" εσώζετο και συνέχιζε "απτόητος" την Αρθρογραφίαν του και τον Αγώνα του για την καταπολέμηση του τότε "φαύλου" Πολιτικού Συστήματος και του Ψευδοκοινοβουλευτισμού.
Διασώζονται εις το Αρχείον της "ενεργούς" "ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ" (1924-20...) η ΑΓΩΓΗ του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη εναντίον του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίον εκπροσωπείτο τότε υπό του Γ. Κοφινά, Υπουργού επί των Οικονομικών με ημερομηνίαν καταθέσεως 18 Ιουνίου 1923 κοινοποιηθείσας την 20ήν Ιουνίου 1923, το Υπόμνημα του Γ.Σ. Φραγκούδη και τα σχετικά που αναφέρονται εις αυτήν.
Ο "χαλκέντερος" Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, ως γνωστόν συνέχισε τον Αγώνα του Ιδρύσας το επιστημονικό Σωματείο με την επωνυμίαν: ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ το 1924 και επεδόθη εις την επίτευξη του μεγαλύτερου ΟΡΑΜΑΤΟΣ του την Ίδρυση της ΣΧΟΛΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ, τον Θεμέλιον λίθον της οποίας έβαλε το 1927 και γενομένης της ιδρύσεώς της την ελειτούργησε μέχρι το 1931, οπότε δια της υπογραφής αρχικά της υπ' αριθμ. 20049/5-6-1931 ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ με τον τότε Πρωθυπουργόν ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟ, η Σχολή του Μετονομάσθηκε εις ΠΑΝΤΕΙΟΝ ΣΧΟΛΗΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ προς τιμήν του μεγαλύτερου Ευεργέτη της, και δια της υπογραφής της δευτέρας υπ' αριθμ. 29136/3-3-1936 ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ με τον Πρωθυπουργόν ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΔΕΜΕΡΤΖΗ η Πάντειος ανεγνωρίσθη ως Ανωτέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών (1937), και ως Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών (1939). Το 1989 η Πάντειος κατέκτησε την θέση που της άξιζε μεταξύ των Ελληνικών Πανεπιστημίων, και σήμερον ομιλούμεν Περί του ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ, του οποίου μοναδικός Ιδρυτής είναι ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, και ο Αλέξανδρος Πάντος είναι "απλά" ο Μεγαλύτερος Ευεργέτης της προς τιμήν του οποίου και κατ' αξίωσή του εις την Διαθήκην του έλαβε και το όνομά του.
Επειδή όμως το ανωτέρω Κεφάλαιο είναι δύσκολο να περιγραφεί στις λίγες γραμμές της παρούσας Δημοσιεύσεως ας γυρίσουμε στο θέμα μας, το οποίο είναι τα Γραφεία της Μεταρρυθμίσεωςσε όλες τις περιόδους της κυκλοφορίας της από το 1904 μέχρι σήμερακαι η νευραλγική θέση στην οποία ευρίσκοντο το 1904-1905 και με την "αίγλη" που τα περιέβαλλε ως παραστατικά προσπαθήσαμε να δώσωμε εις την κατωτέρω εικόνα αντλώντας τις πηγές μας μέσα από το πλούσιο Αρχείο του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη, που διασώζεται, φυλάσσεται, ψηφιοποιείται και προστατεύεται από το Επιστημονικό Σωματείο "ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ" που εδρεύει στην Καλλιθέα, στην ιδίαν τοποθεσίαν όπου έδρασε και ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, ορμώμενος εκ της οικίας του.
Μέχρι στιγμής από το "ανεξερεύνητο" ακόμη πλούσιο εναπομείναν Αρχείο του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη, έχουν ψηφιοποιηθεί ΟΛΟΙ οι τόμοι της Μεταρρυθμίσεως 1904-1905 και 1921-1923, και της Κυπριακής εφημερίδος ΤΟ ΦΩΣ (1920), όλα τα βιβλία του, μεγάλο μέρος της Αρθρογραφίας του και των δημοσιευμάτων άλλων Εφημερίδων σχετικών με την προσωπικότητα και το έργο του. Έχει ψηφιοποιηθεί το Αρχείον του Πατριωτικού Συνδέσμου των Κυπρίων εν Αθήναις (1898-1904, 1916), η Κυπριακή Έκθεσις του 1901, Καταστατικά διαφόρων Σωματείων που ίδρυσε ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης εν Ελλάδι και στο Εξωτερικό, Επιστολές, Λόγοι, ΕΚΚΛΗΣΕΙΣ του για την Ίδρυση της ΣΧΟΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ, Υπομνήματα κ.λπ. και είμαστε ακόμη εις την Αρχήν!..
Έντονότατες ήταν οι διαμαρτυρίες του Γ. Σ. Φραγκούδη στην Μεταρρύθμισιν, δια την εγκατάσταση των Προσφύγων της Μικράς Ασίας το 1922, εις το Δημοτικόν Θέατρον των Αθηνών, αντί της εγκαταστάσεώς των σε άλλους χώρους περισσότερο προσιτούς, όπως αι αίθουσες των Σχολείων και λοιπόν Δημοσίων κτιρίων, προβλέποντας και τις ανεπανόρθωτες ζημίες τις οποίες θα υφίστατο το ωραιότατο αυτό οικοδόμημα του Ερνέστου Τσίλερ, παρ' όλες τις ελλείψεις του εξαιτίας των πρωτοβουλιών και απαιτήσεων του Ανδρέα Συγγρού, χρηματοδότη του.
Ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, καίτοι απεμακρύνθη "βιαίως" από την Διεύθυνση της Παντείου Σχολής από το Δικτατορικό Καθεστώς του Ιωάννου Μεταξά και των συνοδοιπόρων του, ποτέ δεν έπαυσε να μάχεται και να διαμαρτύρεται προκειμένου να διαφυλάξει τον Ελληνικόν Πλούτον, τόσον τον υλικόν όσον και τον Πνευματικόν αγωνιζόμενος για την Προστασίαν της Ιδιοκτησίας των συμπατριωτών του που "καταργείτο" δια νομοθετικών Διατάξεων, δια την Προστασίαν των λόφων του Φιλοπάππου, του Λυκαβητού, από την ανεξέλεγκτο ανοικοδόμησιν οικιών και καταστημάτων, δια την καλυτέρευση της Ρυμοτομίας των Αθηνών και των Πόλεων της Κύπρου, δια την προστασίαν των διατηρητέων κτιρίων, "καυτηριάζοντας" τα "κακώς κείμενα" γεγονός που τον έκανε αφ' ενός μεν αγαπητόν και πρότυπον των πολλών πλην όμως αποκτούσε και μία ευρεία γκάμα εχθρών, "αντιφρονούντων", οι οποίοι "υπογείως" έσκαπτον τον λάκκον του!.. και οι οποίοι υπερισχύοντες "εξαφάνισαν από προσώπου Γης", παν σχετικόν περί του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη, της ζωής και της δράσης του ακόμη και την καταστροφήν τουΔημοτικού Θεάτρου των Αθηνών, το οποίο είχε επιφορτιστεί με την δράση και την αχαλίνωτον εξέλιξη της νεοσύστατης Μεταρρυθμίσεως του 1904-1905, η οποία κατέληξε να κλείσει μετά την Σύλληψη και Φυλάκιση του Διευθυντού της, ο οποίος διεσώθη της "επικείμενης" Θανατικής ποινής δια μίαν Ψήφον, και καταστρεφόμενος οικονομικά έφυγε εις την Αμερικήν προκειμένου να ανακάμψει και επιστρέψας είδε όλο του το έργο κατεστραμμένο από την πλημμελή φροντίδα των συνεργατών του, οπότε κατέφυγε εις την Αίγυπτο, Αλεξάνδρεια και εν τέλει στο Σουδάν επί 10 χρόνια επιστρέψας εις την Ελλάδα "μαχητικότερος δια να συνεχίσει το 1916. Όμως η Ιστορία του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη είναι αδύνατον να εξαντληθεί στην παρούσα ανάρτηση, οπότε θα συνεχίσωμεν μελλοντικά σε επόμενες αναρτήσεις μας ξεδιπλώνοντας σιγά-σιγά ΟΛΕΣ της πτυχές της "πολυσχιδούς" και "ανεξάντλητης" προσωπικότητας του.
Ο Γεώργιος Φραγκούδης απεβίωσε στις 7 Αυγούστου 4 ημέρες μετά το τελευταίο του ταξίδι στην Κύπρο που διήρκεσε από τις 23/6/1939 έως τις 3/8/1939.
Η τύχη τουΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ είχε κριθεί από τις 16 Μαΐου του 1939 και αμέσως μετά τον θάνατον του Φραγκούδη ήρχισε και η κατεδάφισή του, η οποία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1940. Ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, όμως, ήταν "δια παντός" απών δια να αντιδράσει και να προλάβει την καταστροφήν του από τον αμείλικτον διώκτην τους τον Δήμαρχο Αθηναίων Κων. Κοτζιά!.. Τίποτε δεν επιτρέπετο να θυμίζει τον ΓΕΩΡΓΙΟΝ Σ. ΦΡΑΓΚΟΥΔΗ και την πολυσχιδή δράση του!.. Ακόμη και σήμερον οι ερευνητές εγγίζουν "εξ απαλών ονύχων", την ζωήν και το έργον του Γ.Σ. Φραγκούδη.
"Το Δημοτικόν Θέατρον Αθηνών κατεδαφίστηκε για πολιτικούς λόγους!.."
-----
"... Μα εάν δεν είναι κανείς αποφασισμένος να δώσει "γροθιά στο μαχαίρι" για να ξεστομίσει πάσαν αλήθειαν περί του Γ. Σ. Φραγκούδη, η οποία ήτο και η ΙΣΧΥΣ του, τότε είναι προτιμότερον να σωπαίνει... διότι με την στάση του μολύνει την ΙΕΡΗ ΜΝΗΜΗ του!.."
Διερωτόμεθα λοιπόν, πώς είναι δυνατόν να σταματήσεις έναν χείμαρρο που διαρκώς ξεχειλίζει; Του αλλάζεις την 'ροήν, του θέτεις φράγματα... και... και... όμως ποίος θα τον σταματήσει όταν γίνει υπερχείλιση και σπάσει τα φράγματά του;
Έτσι μπορούμε να ερμηνεύσουμε και το νόημα του παρακάτω άρθρου εις την εφημερίδα "ΧΡΟΝΟΣ" στην στήλη Λ Α Κ Ω Ν Ι Κ Α της 15ης Σεπτεμβρίου 1933. Είδομεν...
Αξιοσημείωτον δε είναι ότι ελάχιστοι γνωρίζουν την ύπαρξη της εφημερίδος ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ, καίτοι και το 1921-1923 Β΄και Γ΄ Περίοδος κατώρθωσε να είναι πρώτη εις την Κυκλοφορίαν και με τους περισσότερους συνδρομητές εντός και εκτός Ελλάδος, διότι "επιμελώς" αποσιωπείτο ευρισκόμενη εις τα "έγκατα" των Εθνικών μας Βιβλιοθηκών μακράν των οφθαλμών, επισκεπτών, ερευνητών ακόμη και του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται από την παντελή έλλειψη οιασδήποτε αναφοράς εις το υπό του Ιδρύματος αξιομνημόνευτο εκδοθέν Βιβλίο με τίτλο: "Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ 1784 έως σήμερα Ιστορικές και θεωρητικές προσεγγίσεις", Αθήνα 2005, σελίδες 612. Το ως άνω βιβλίο εξεδόθη στο Πλαίσιο του Προγράμματος: «Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου, 1784-1996» και περιλαμβάνει τα Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου στην Αθήνα, στις 23-25 Μαΐου 2002, υπό την Επιμέλεια της "τότε" Αξιότιμης Γενικής Γραμματέως κ. ΛΟΥΚΙΑΣ ΔΡΟΥΛΙΑ, η οποία "χαίρει της άκρας εκτιμήσεώς μας".
Έρευνά μας στο διαδίκτυο καίτοι η Δημοσίευση τηςΜεταρρυθμίσεως, Δ΄ Περίοδος, στο Internet αναρτήθηκε τον Οκτώβριο του 2003, επισκιάστηκε λόγω διαφόρων Παραγόντων, όπως η δημοσίευση δύο μήνες μετά της έντυπης Εφημερίδας/Περιοδικού ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ εν συνεχεία ηλεκτρονικά που μας ξεχωρίζει κανείς ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ/www.metarrythmisis.gr - ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ/https://www.metarithmisi.gr/, και η κατάργηση από την Google του προγράμματος με το οποίο συστάθηκε το site της ημετέρας εφημερίδος ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη και των ποικίλων προβλημάτων που επέφερε η Οικονομική κρίσις των επόμενων χρόνων,... κ.λπ. κ.λπ.
Πολλά site, blogs, και διάφοροι ερευνητές ενώ αντέγραψαν εξ ολοκλήρου άρθρα της Μεταρρυθμίσεως σχετικά με τον Γεώργιο Σ. Φραγκούδη, (Αυτοβιογραφία, Εργογραφία, Η Εθνική Κρίσις 1917-1918, φωτογραφικό υλικό κ.λπ.), ουδόλως ανέφεραν ως ώφειλαν την πηγή απ' όπου την αντέγραψαν..., ωστόσο εμείς τους ευγνωμονούμεν δια την προσπάθειάν τους!..
Δρ Κυριάκος Κενεβέζος
Πρώην Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, τέως Πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα
Βλέπε περισσότερα στο:
Τα ως άνω video εξ όσων πληροφορηθήκαμε από την ΑείμνηστονΑθηναΐδα Γ.
Φραγκούδη-Αντωνιάδου, κόρη του Γ.Σ. Φραγκούδη, είχαν απαγορευτεί να προβληθούν εις την Ελλάδα. Διεσώθησαν όμως εις το Αρχείον της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ, από την ιδίαν που είχε την προνοητικότητα να ζητήσει αντίγραφον της Συνεντεύξεως των αδελφών Φραγκούδη και να το παραδόσει εις το Επιστημονικό Σωματείο ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ.
Σημειωτέον δε, ότι η βιντεοσκόπηση των συνεντεύξεων έγιναν στην Βιβλιοθήκη της Παντείου όπου εργάζετο η μικρότερη κόρη του Γ.Σ. Φραγκούδη, η Αείμνηστη επίσης Ζωή Γ. Φραγκούδη-Δελούκα, η οποία συνταξιοδοτήθηκε από το Πάντειο Πανεπιστήμιο με τον βαθμόν της Διευθύντριας. Η Ζωή είναι αυτή που οργάνωσε την Βιβλιοθήκην του Παντείου με ζήλον και εξαιρετικήν ευσυνειδησίαν, και όμως πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (κ. Κουτσούκη) ουδέποτε αναφέρεται από συναδέλφους της.
Εις το ως άνω Βίντεο καίτοι οι συντελεστές του άντλησαν πολλές πληροφορίες
Ο Γεώργιος Ερμού Φραγκούδης, εγγονός
του Γεωργίου Σωκράτους Φραγκούδη του Ιδρυτού της Ανωτάτης Σχολής
Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών, την μετωνομασθείσαν εις Πάντειον
Σχολήν και νυν ΠΑΝΤΕΙΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ. καλεσμένος του Αειμνήστου Καθηγητού Βασίλη Φίλια, εις την εκπομπήν του με τίτλο: ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΙΣ εις μίαν άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Το 2019 συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από τη γέννηση και 80 χρόνια από τον θάνατο
του Γεωργίου Σ. Φραγκούδη, ενός μεγάλου Έλληνα της Κύπρου, που με τη δύναμη του οράματός του και την πολυδιάστατη δράση του κατέλιπε σημαντική κοινωνική